serebral palsi ne demek?

Serebral palsi (SP), beynin gelişiminde veya beyin hasarından kaynaklanan, kalıcı hareket ve duruş bozuklukları ile karakterize bir grup nörolojik rahatsızlıktır. Doğum öncesi, doğum sırasında veya doğumdan sonraki ilk birkaç yılda oluşan beyin hasarı nedeniyle ortaya çıkar. SP, tek bir hastalık değil, bir semptom kümesidir ve bireyler arasında ciddiyet ve semptomlar büyük ölçüde farklılık gösterebilir.

SP'nin nedenleri:

SP'nin kesin nedeni her zaman belirlenemez, ancak aşağıdaki faktörler risk artışıyla ilişkilendirilmiştir:

• Doğum öncesi faktörler: Gebelikte enfeksiyonlar (sitomegalovirüs, toksoplazmoz), prematüre doğum, düşük doğum ağırlığı, ikiz veya üçüz gebelikler, oksijen yetersizliği, genetik bozukluklar, annede diyabet veya yüksek tansiyon.
• Doğum sırasında faktörler: Oksijen yetersizliği (asfiksi), doğum travması, doğum komplikasyonları.
• Doğum sonrası faktörler: Sarılık (bilirubin seviyelerinin yüksek olması), beyin enfeksiyonları (menenjit, ensefalit), şiddetli kafa travması.

SP'nin semptomları:

Semptomlar kişinin yaşına ve beyin hasarının şiddetine ve yerine bağlı olarak değişir. Yaygın semptomlar şunlardır:

• Kas tonusunda bozukluklar: Kasların aşırı gerginliği (spastisite), gevşekliği (hipotoni) veya her ikisinin karışımı.
• Hareket bozuklukları: Kas koordinasyonunda güçlük, istemsiz hareketler (atetoz, kore), titreme, zorlu yürüyüş.
• Duruş bozuklukları: Eğilme, anormal duruş, skolyoz (omurga eğriliği).
• Gelişimsel gecikmeler: Oturma, emekleme ve yürüme gibi becerileri kazanmada gecikmeler.
• Konuşma ve yutma güçlükleri: Disartri (konuşma bozukluğu), disfaji (yutma güçlüğü).
• Görme ve işitme sorunları: Strabismus (şaşılık), nistagmus (göz titremesi), işitme kaybı.
• Zihinsel engellilik: SP'li bireylerin bir kısmında zihinsel engellilik de görülebilir, ancak bunun SP ile doğrudan bir bağlantısı yoktur. Zihinsel yetenekler SP'nin şiddetine bağlı değildir.

SP'nin teşhisi:

Teşhis genellikle bir nörolojik muayene, fiziksel muayene, gelişimsel değerlendirmeler ve görüntüleme teknikleri (beyin MR'ı) ile konur. Erken teşhis, uygun tedavi ve rehabilitasyon planının oluşturulması için önemlidir.

SP'nin tedavisi:

SP için kesin bir tedavi yoktur, ancak semptomları yönetmek ve yaşam kalitesini iyileştirmek için çok yönlü bir yaklaşım kullanılır. Tedavi şunları içerebilir:

• Fizik tedavi: Kas gücünü, hareketliliği ve koordinasyonu geliştirmek için.
• İşlem terapisi: Günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlığı artırmak için.
• Konuşma terapisi: Konuşma ve yutma güçlüklerini gidermek için.
• İlaç tedavisi: Kas spazmlarını azaltmak, ağrıyı kontrol etmek ve diğer semptomları yönetmek için.
• Cerrahi tedavi: Bazı durumlarda kas spazmlarını azaltmak veya deformiteleri düzeltmek için ameliyat gerekebilir.
• Ortopedik cihazlar: Ortezler, yürüteçler, tekerlekli sandalyeler gibi cihazlar.

SP, uzun süreli bir durumdur, ancak uygun tedavi ve destekle, SP'li bireyler bağımsızlıklarını artırabilir ve dolu bir yaşam sürebilirler. Destekleyici aile ve çevre, çocuğun gelişiminde çok önemlidir. SP ile ilgili daha fazla bilgi için bir nöroloji uzmanına veya fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanına danışmak faydalı olacaktır.